Τα Ιερά Μυστήρια της Εκκλησίας μας Ε΄

Τα Ιερά Μυστήρια της Εκκλησίας μας

Ε΄

ΣΤ΄) Το Ιερό Μυστήριο του Γάμου.

«..το μυστήριον τούτο μέγα εστιν, εγώ δε λέγω εις Χριστόν και εις την εκκλησίαν…». (Εφεσ. Ε΄,32).

Μέγα και ιερό είναι το μυστήριο του γάμου όπως το ονομάζει ο μεγάλος Απόστολος της Εκκλησίας μας. Μυστήριο ιερό και θείο.

Δρόμο προς τον Θεό ονομάζουν το γάμο οι ιεροί Πατέρες. Δημιουργήθηκε ο άνθρωπος με ιδιαίτερη μέριμνα από τον πάνσοφο Δημιουργό του παντός και κατεστάθη αρχηγός της κτίσεως. 

Αρχηγός αλλά και σύνδεσμος Δημιουργού και κτίσεως. Αν διαβάσουμε στην Παλαιά Διαθήκη τον τρόπο δημιουργίας του Αδάμ και της Εύας και έχουμε υπόψη μας πατερικά κείμενα και ερμηνείες θα διαπιστώσουμε ότι ο Φιλάνθρωπος Θεός δημιούργησε δυο πλάσματα με τέτοιο τρόπο που δεν βρίσκουμε διαφορά φύσεως αλλά μόνο διαφορά φύλου. Ο Ιερός Χρυσόστομος αναφέρει ότι ο τρόπος της δημιουργίας της Εύας δείχνει ότι κανείς από τους δύο δεν μπορεί να θεωρηθεί ανώτερος αλλά αλληλοσυμπληρώνουν ο ένας τον άλλον και δίδεται η δυνατότητα κοινωνίας και αγάπης. Αυτή η αγαπητική και πνευματική σχέση χαλάει τρόπον τινά με την παρακοή και την πτώση.

Ακριβώς αυτή την τέλεια σχέση αδρός και γυναικός ευαγγελίζεται η Εκκλησία μας και ευλογεί με το ιερό μυστήριο του γάμου. Έρχεται η Εκκλησία και προσεύχεται για την ένωση ανδρός και γυναικός καθώς ο σκοπός είναι ιερός και μεγάλος. Η κοινωνία και η κοινή πορεία των δυο μέσω της αγάπης, χωρίς εγωισμούς και πάθη. Χωρίς υπερηφάνεια και ατομικισμούς να καταφέρουν από κοινού να τοποθετήσουν το Χριστό και την Εκκλησία στη ζωή τους και να πορεύονται με την αγάπη Του και τις ευχές της Αγίας Εκκλησίας Του. Δεν είναι δηλαδή υπέρτατος σκοπός του γάμου η τεκνογονία αλλά η πνευματική ολοκλήρωση και πρόοδος. Μέσα από τον γάμο προσπαθούν, άνδρας και γυναίκα να ξεπεράσουν και να υπερβούν τη μεγάλη διάσταση και αταξία που δημιουργήθηκε μετά την πτώση από τον εγωισμό και το χωρισμό. Προσπαθούν να αποκαταστήσουν και να επαναφέρουν την αγάπη και την τέλεια πνευματική σχέση που υπήρχε στον Παράδεισο. Και επειδή η αγάπη του Θεού δημιούργησε τον άνθρωπο και μόνο από αγάπη μπορεί να προοδεύσει πνευματικά, γιαυτό μέσα στο γάμο το κύριο και βασικό είναι η αγάπη των συζύγων και ο εκμηδενισμός του ατομικισμού και της φιλαυτίας. Συμπλήρωμα της πνευματικής σχέσης μέσα στο γάμο όπου οι δυο γίνονται μια σάρκα, είναι η απόκτηση τέκνων και απογόνων.

Ο γάμος τελείται στο ναό και παλαιότερα ετελείτο κατά την Θεία Λειτουργία.

Του μυστηρίου του γάμου προηγείται η ακολουθία του αρραβώνος όπου ο ιερέας δέεται με τρεις ευχές και ευλογεί τα δαχτυλίδια τα οποία στη συνέχεια τοποθετεί στα δάχτυλά των μελλονύμφων ως υπόσχεση συζυγίας. Η ακολουθία του αρραβώνος είναι διάφορη του γάμου, και δεν είναι μυστήριο.

Ακολουθεί το μυστήριο του γάμου όπου με τις ευχές ο ιερέας δέεται για κάθε πτυχή του συζυγικής και οικογενειακής ζωής. Η Εκκλησία μας προσεύχεται να χαρίσει ο Θεός στους συζύγους ομόνοια «ψυχών και σωμάτων» εκφράζοντας με τον λόγο αυτόν το βάθος, το μεγαλείο και την ιερότητα του μυστηρίου της αγάπης όπου καλούνται να εργαστούν και να βιώσουν άνδρας και γυναίκα. Εύχεται επίσης η Εκκλησία μας και

παρακαλεί τον Κύριο να χαρίσει «καρπόν κοιλίας, ευτεκνίας απόλαυσιν, καλλιτεκνίαν». Οι νεόνυμφοι στέφονται με στέφανα που συμβολίζουν τη δόξα του Θεού και την τιμη του ενός προς τον άλλο. Μεταλαμβάνουν κρασί από κοινό ποτήριο δείγμα της κοινής από τούδε και στο εξής πορείας και ότι όλα πια είναι κοινά, και σε ένδειξη χαράς και δόξας ψάλλεται το «Ησαΐα χόρευε..» και γίνεται τριπλή περιφορά των νεονύμφων γύρω από το τραπέζι που βρίσκεται στο κέντρο του ναού για τις ανάγκες του γάμου.

Άξιο προσοχής είναι το γεγονός ότι στο ναό οι νεόνυμφοι είναι όρθιοι και στέκονται ο ένας δίπλα στον άλλο, ένδειξη ότι κανείς δεν είναι ανώτερος του άλλου αλλά ίσοι.

Στο τέλος της ανάγνωσης της αποστολικής περικοπής, πριν το Ευαγγέλιο, ακούγεται η φράση του Αποστόλου Παύλου «η δε γυνή ίνα φοβήται τον άνδρα». Τούτο εκλαμβάνεται τις πλείστες των περιπτώσεων ότι η γυναίκα θα πρέπει να φοβάται και να τρέμει τον άνδρα. Όμως είναι μια λάθος αντιμετώπιση. Αν είμαστε προσεκτικοί στην ανάγνωση του αποστόλου θα διαπιστώσουμε ότι πρωτύτερα ο μέγας Απόστολος προτρέπει τον άνδρα να αγαπάει την γυναίκα σαν τον εαυτό του «ως τα εαυτών σώματα»λέει χαρακτηριστικά και τέλος προτρέπει και τη γυναίκα να σέβεται και να εκτιμά τον άνδρα. Αυτήν την έννοια έχει το «φοβήται». Καλόν είναι λοιπόν σε μια τέτοια ιερή και μεγάλη στιγμή μέσα στο ναό, όπου την ώρα του μυστηρίου όλοι πρέπει να προσεύχονται για τους νεόνυμφους, να αποφεύγονται αστειότητες όπως το πάτημα του ποδιού το οποίο όχι μόνο είναι πέρα για πέρα άστοχο και άταιρο αλλά και ασέβεια.

«Κατ’ οίκον εκκλησία» ονομάζει ο ιερός Χρυσόστομος τον γάμο και την οικογένεια. Ιερή και θεία είναι η στιγμή της ένωσης ανδρός και γυναικός ενώπιον Θεού και ανθρώπων και θα πρέπει ανάλογη να είναι και η στάση μας. Να μην καταντάει το μυστήριο ένα απλό κοινωνικό γεγονός.

Ζ΄). Το Ιερό Μυστήριο του Ευχελαίου.

Η Εκκλησία μας διδάσκει ότι το σώμα είναι ιερό και είναι ο ναός του Αγίου Πνεύματος όπως το χαρακτηρίζει ο απόστολος Παύλος. Ο πιστός λοιπόν πρέπει να σέβεται το σώμα του και να το προσέχει. Άλλωστε και τα τόσα θαύματα που επιτέλεσε ο Κύριος στην διάρκεια της διδασκαλίας Του δείχνουν αυτό ακριβώς και το ίδιο τονίζουν και οι Πατέρες της Εκκλησίας μας. Λένε και διδάσκουν οι Πατέρες ότι η ασθένεια είναι αποτέλεσμα της αμαρτίας και παρατηρούμε ότι σε πολλά θαύματα ο Χριστός συνδέει την ασθένεια του σώματος με την αμαρτία.

Στην Καθολική Επιστολή του ο Απόστολος Ιάκωβος προτρέπει: «Αν κάποιος υποφέρει μεταξύ σας να προσεύχεται. Αν είναι χαρούμενος να ψάλλει. Αν είναι άρρωστος κάποιος, να καλέσετε τους ιερείς της εκκλησίας να προσευχηθούν πάνω του και να τον αλείψουν με λάδι στο όνομα του Κυρίου και η προσευχή που έγινε με πίστη θα θεραπεύσει τον ασθενή και θα συγχωρέσει ο Κύριος τις αμαρτίες του» (Ιακ. Ε΄ 13).

Από την φράση αυτή του αποστόλου συνέστησε η Εκκλησία το μυστήριο του Ευχελαίου προς ίαση ψυχής και σώματος.

Η τέλεση του ευχελαίου καθιερώθηκε να τελείται για όλους τους πιστούς μια φορά το χρόνο, το απόγευμα της Μεγάλης Τετάρτης, στο ναό και επίσης κατ’ οίκον σε κάθε περίπτωση ασθένειας.

Κατά την τέλεση του μυστηρίου, το οποίο τελείται υπό ενός ή περισσοτέρων ιερέων, διαβάζονται ευχές και τροπάρια παρακλητικά υπέρ της υγείας του ασθενούς. Αναγιγνώ-σκονται επτά Αποστολικές περικοπές και επτά Ευαγγέλια και στο τέλος γίνεται η άλειψη με το αγιασμένο έλαιο.

Σε καμιά περίπτωση το ευχέλαιο δεν μπορεί να αντικαταστήσει το μυστήριο της εξομολογήσεως αλλά αλληλοσυνδέονται.

Βασικό είναι να έχουμε κατά νου ότι τόσο το ευχέλαιο όπως και κάθε ακολουθία της Εκκλησίας μας δεν είναι μαγικές τελετές και δεν επιζητείται εκβιαστικά η Χάρις του Θεού, αλλά προϋποθέτουν την ενεργό συμμετοχή του πιστού με την προσευχή και την κατά Χριστόν ζωή.

Βιβλιογραφία

-- Η πορεία με το Σωτήρα Χριστό. Α. Schmemann.

-- H χώρα των ζώντων. Αρχ. Τύχωνος.

-- Θέματα Ορθοδ. Θεολογίας. π. Γ. Φλωρόφσκυ.

-- Ο Ιησούς Χριστός. Ιερομ. Γρηγορίου.

-- Ορθόδοξος Πνευματικότης. Ανωνύμου μοναχού.

-- Η Ορθοδοξία. π. Δημ. Στανιλοάε.

-- Εκκλησία και Εκκλησιαστικό φρόνημα. Μητροπ. Ναυπάκτου Ιεροθέου.

-- Τι Πιστεύω. Β. Μπιλάλη.

  Επιστροφή στή Σελίδα ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΑ